Dowiedź się co wyzwala ataki dny i ogranicz te czynniki.
Zwłaszcza występowanie ich naraz!
Dna moczanowa (podagra), to choroba w której występuje podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi. W niekorzystnych warunkach – kwas moczowy się krystalizuje w stawach, a powstałe kryształki powodują stan zapalny i ból, czyli atak dny. Jakie czynniki sprzyjają tworzeniu się tych kryształków powodując atak dny? Co robić na co dzień, by je ograniczać?
Kwas moczowy powodujący dnę moczanową wytwarzany jest w organizmie z puryn i z fruktozy. Puryny to małe cząsteczki budujące np. DNA. Część puryn jest pobierana z żywności (ok. 33%), pozostała część jest produkowana w organizmie.
Ataki dny wyzwala:
- odwodnienie – dbaj o picie wody!
Dobre nawodnienie pozwoli na wypłukiwanie kwasu moczowego wraz z moczem! Im więcej wysikasz, tym mniej może się odłożyć 🙂
- zbyt szybkie tempo chudnięcia – jeżeli się odchudzasz, rób to powoli.
Prawidłowe tempo chudnięcia to zwykle 0,5-1% masy ciała. Czyli np. gdy ktoś waży 80kg, to spadek tygodniowy najlepiej jakby wynosił między 0,4-0,8 kg.
- intensywny wysiłek fizyczny – ale umiarkowana aktywność jest polecana.
Wysiłek fizyczny powoduje mikrourazy tkanek mięśni, a te rozpadając się uwalniają puryny (które są składnikiem ich DNA). Aktywność fizyczna jednak ma pozytywne oddziaływanie na zdrowie organizmu. Przyczynia się do prawidłowej masy ciała, która dla unormowania dny moczanowej też jest potrzebna, więc nie należy z niej rezygnować.
- posty i głodzenie – jedź regularnie. 🙂
Poszczenie gwałtownie zwiększa stężenie kwasu moczowego – jednodniowy post podnosi o 1,1 mg/dl (a to jest dużo, bo wartości docelowe kwasu moczowego we krwi to 6,0 mg/dl). Podobnie posty przerywane nie będą tu dobrym pomysłem.
- wychłodzenie – szczególnie stawów zaatakowanych dną, ubieraj się ciepło. 🙂
Kwas moczowy jest mniej rozpuszczalny w niskich temperaturach, tzn. wtedy się krystalizuje. Przez to także ataki występują częściej w nocy, czy w miejscach bardziej narażonych na zimne temperatury.
- alkohol
Najbardziej zwiększające poziom kwasu moczowego we krwi jest piwo, potem mocne trunki, a najmniej wino czerwone.
- uraz (np. skręcenie), zabieg, zakażenie – gdy jest, minimalizuj resztę wyzwalaczy.
Podobnie jak przy wysiłku fizycznym – uszkodzenie tkanek powoduje wzrost uwalnianych do krwi puryn, z których powstaje kwas moczowy.
- część leków – informuj każdego lekarza o dnie.
Jest to np. aspiryna, cyklosporyna, część
- zbyt obfity posiłek – zwłaszcza bogaty w puryny lub fruktozę.
Produkty o szczególnie dużej ilości puryn, które nie powinny być spożywane jednorazowo w ilości większej niż 50-100g: większość podrobów, borowiki, szprotki, sardynki, pstrąg, tuńczyk, okoń, sardela, śledź, glony nori i wakame. Dość wysoką zawartość mają pozostałe ryby, owoce morza i mięsa, więc ich dzienne spożycie także powinno się ograniczać – ale to już zależy od konkretnego produktu.
Bazowanie posiłków na produktach pełnoziarnistych, warzywach, owocach, nabiale (najlepiej nie tym tłustym), nasionach i orzechach, a także strączkach – jest tutaj wskazane :). Strączki także mają sporo puryn, natomiast te puryny ze źródeł roślinnych mają o wiele mniejsze działanie niż te z produktów mięsnych! Warto zamieniać część zwyczajowo jedzonych mięs na strączki (np. pulpety mięsne na pulpety z tofu).
Fruktoza może być problematyczna w napojach słodzonych cukrem czy w słodyczach. Świeżych owoców nie ma co się obawiać – w nich dostarczamy ją w pakiecie z błonnikiem i wit. C, które obniżają jej wchłanianie i też pozytywnie wpływają na dnę. Jedynie duże ilości suszonych owoców mogłyby tu być problematyczne – o wiele więcej się ich da przejeść.
Zwróć uwagę, czy i w jakim natężeniu te czynniki występowały u Ciebie podczas ostatniego epizodu!
Co poprzedza Twoje epizody zaostrzenia się dny? Dzięki odpowiedzeniu na to pytanie możesz zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości! Wyciąganie wniosków jest kluczowe, dla polepszenia komfortu życia z dną moczanową. Jeżeli potrzebujesz wsparcia w doborze produktów w diecie, które obniżą poziom kwasu moczowego we krwi, zapraszam na konsultację stacjonarną lub online!